İktisat ve Ekonomi içerisinde etkin piyasalar, kar fırsatlarının uzun döneme yayılmadan kısa sürede ortadan kalktığı piyasaları ifade eder. Daha detaylı anlayabilmek için örneklendirme çok mantıklı olacaktır.

İşe gitmek için dolmuş kullandığınızı düşünelim. Beklediğiniz durakta sizle beraber aynı yöne gidecek birçok kişi olduğunu varsayalım. O an aynı durağa, aynı yöne giden iki dolmuşun geldiğini düşünün ve bu dolmuşlardan birisinde oturacak hiçbir yer yok ve ayakta bekleyen birkaç kişi var. Diğer dolmuş ise 3-4 koltuk boş bir şekilde aynı durağa yanaştı. Önünüzde iki seçenek var ve siz hangisini seçerdiniz. Elbette boş olan dolmuşu seçerdiniz. Ancak sizle aynı anda durakta bekleyen diğer yolcularda o dolmuşa yönelecek ve iki dolmuşta aynı fırsatı sunmaya başlayacaktır. Buna bir doğal denge diyebilirsiniz. İşte piyasalarda aynı şekilde doğal bir dengeye sahiptir. Yeni çıkan ve yüksek kar getiren sektörler bir anda yatırımcılar ile dolup taşabilir ve piyasa içerisinde deyimi yerindeyse ekmek aslanın ağzında olabilir.

Etkin piyasaların genellikle bedava yemek olmaz deyimiyle anılır. Birçok yatırımcının da piyasalara bakış açısı böyledir. Aklınızda çok iyi bir yatırım fikri olduğunu düşünün. İnanılmaz kar beklentisi olabileceğini öngörüyorsunuz ve yatırımı anlattığınız kişiler de çok mantıklı buluyor hatta müşteriniz olabileceğini bile ifade ediyor. Aynı fikri bir yatırım uzmanına sunduğunuzda aynı tepkiyi alamayabilirsiniz. İlk bakış açısı “eğer böyle bir getirisi olacaksa, çoktan başkaları tarafından yapılırdı” olabilir. Çünkü dünya genelinde etkin piyasalar söz konusudur. Özellikle globalleşmenin de etkisini arttırdığı dünya da etkin piyasalar kavramı tüm sektörlerde izlerini sürdürür olmuştur. Etkin piyasalara hayatınızda birçok örnek verebilirsiniz. Özellikle günümüzde e-ticaret siteleri bu duruma çok güzel bir örnektir. Kendinize bir dakika düşünme zamanı verdiğinizde en az 5 e-ticaret sayfası sayabilirsiniz ki gerçekte bu sayı inanılmaz seviyelerdedir.

Tüm Piyasalar Etkin Mi?

Elbette etkin piyasaların adını göremeyeceğimiz alanlarda mevcuttur. Bu tarz alanlarda yatırım yapanlar genelde yaratıcılıklarının veya önceden bilgi almanın avantajlarını kullanmaktadırlar. Bu sebeple etkin piyasalar tam anlamıyla tüm dünyayı sarmıştır demek yanlış bir düşünce olur. Ancak genel olarak ani kar fırsatlarının çok düşük seviyede olduğunu söylemekte bir yanlışlık olmayacaktır.