Karşılaştırmalı Üstünlük Teorisi

Karşılaştırmalı Üstünlük Teorisi

Karşılaştırmalı Üstünlük Teorisi Nedir

Karşılaştırmalı Üstünlük Teorisi (Theory of Comparative Advantages) David Ricardo tarafından, Mutlak Üstünlük Teorisi‘nden yaklaşık 40 yıl sonra ortaya atılmıştır ve güçlü bir teori olarak ömrünü devam ettirmektedir. Günümüzde yapılan uluslararası ticaretin temeli olarak kabul görmektedir. Ricardo mutlak üstünlüklerin yetersiz kaldığını ve üstünlüğün karşılaştırmalı olarak belirlenmesini savunmuştur. Mutlak üstünlük içerisinde karşılaştırmalı üstünlüğünde yer aldığını ancak karşılaştırmalı üstünlük içerisinde mutlak üstünlüğün bulunmasının zorunlu olmadığını belirtmiştir.

Temel mantığında 2 ürün üreten bir ülkenin daha verimli olduğu ürün üzerinde yoğunlaşması ve diğer ürün ile kaynakları israf etmemesi gerektiği tanımlanmıştır. Uzmanlaşma sağlanan üründe ki arz fazlası ile ihraç yapılır ve karşılığında üretilmeyen üründen alınır. Aynı durum diğer ülke içinde geçerlidir. Bu şekilde kaynak israfı azalır ve toplam refah seviyesi artar.

Karşılaştırmalı Üstünlük Teorisi Özellikleri

  • Para yerine mal değiş-tokuşu vardır.
  • Mallar iş gücü ile kıyaslanır ve birim sayıları ile karşılaştırılır.
  • Mallar homojen özelliğe sahiptir. (kalite vb. aynıdır.)

Karşılaştırmalı Üstünlük Teorisi Örnek

Bir günde üretilen mal miktarları
Tekstil Gıda
Türkiye 50 25
Almanya 20 40

İlk olarak ürünler birim üzerinden günlük olarak kıyaslanır.

Türkiye 1 tekstil ürünü ürettiği süre içerisinde 1/2 gıda ürünü üretebiliyor. 1T = 0,5G
Almanya ise 1 tekstil ürünü ürettiği süre içerisinde 2 gıda ürünü üretebiliyor. 1T = 2G

Birim üzerinden kıyaslama işlemi yaptıktan sonra ülkeler arası kıyaslama yapalım.

Türkiye kendi sınırları içerisinde 1 tekstil ürünü karşılığında sadece yarım gıda ürünü alabiliyor. Ancak Almanya ile kıyaslarsak 1 tekstil ürünü verdiğinde, 2 adet gıda ürünü alıyor. Tam tersi durumda ise kendi sınırları içerisinde 1 gıda vererek 2 tekstil ürünü alabilirken Almanya da 1 gıda karşılığında yarım tekstil ürünü alabilmekte.

Bu durumda tekstil üretip Almanya’dan gıda ürünü almak oldukça mantıklı gözüküyor. Birde Almanya’nın durumunu inceleyelim.

Almanya 1 tekstil karşılığında 2 gıda ürünü alabilirken, Türkiye’de 1 tekstil verdiğinde ancak yarım gıda alabiliyor. Peki gıda üzerinden incelersek 1 gıda ürünü ile kendi sınırları içerisinde yarım tekstil alabilirken, Türkiye’de 2 tekstil ürünü almakta.

Almanya için ise gıda üretip, Türkiye’den tekstil almak oldukça mantıklı gözüküyor.

Bu kıyaslamalar sonucunda karşılaştırmalı üstünlük teorisine göre Türkiye tekstil ürünü üzerinde uzmanlaşmalı ve üretmeli, Almanya ise gıda ürünü üzerinde uzmanlaşmalı ve üretmelidir.

Oldukça mantıklı ve karlı gözüken bu teorinin de elbette eksiklikleri bulunmaktadır.

Karşılaştırmalı Üstünlük Teorisi Eksiklikleri

  • Doğal kaynaklar ve girişimcilik gibi faktörler göz önünde bulundurulmamış, emek-değer teorisi temelinde oluşturulmuştur.
  • Ülkelerin ürünler üzerindeki verimliliğinin sebepleri açıklanmamıştır.
  • İş göçü gibi durumlar ele alınmamıştır.
  • Talep gözardı edilmiş ve arz teorisi olarak oluşturulmuştur.
  • Ülkeler bir ürün üzerindeki kaynaklara yoğunlaşır ve diğer ürünün kaynak kullanımı 0’a düşer. Bu durum beraberinde eksik istihdamı getirir.
  • Ürün baştan aşağı bir ülke içerisinde üretilir. Ancak günümüzde ürün ortaya koyan firmaların ürün parçalarını dış ülkelerden satın alması teorinin bir eksikliğini daha ortaya koymuştur. Örneğin otomobil sektörü.

 

Benzer Yazılar

3 Yorum

  1. çok faydalı oldu teşekkürler ve açıklayıcı oldu. diğer sitelere göre, özellikle örnekler malum açıklamadan çok örnekler daha iyi kavramamıza yardımcı oluyor

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir