Risklerin sınıflandırılması içerisinde sabit getirili menkul kıymetler riskleri de yer almaktadır. Faiz oranı başta olmak üzere sabit getirili menkul kıymetler çeşitli risklerle yatırımcının beklentisini düşürebilir. Sabit getirili menkul kıymetler gibi yatırım araçlarında dikkat edilmesi gereken riskler detaylarıyla açıklanmıştır.
Sabit Getirili Menkul Kıymetler Riskleri
- Faiz oranı riski
- Satın alma gücü riski
- Yeniden yatırım riski
- Geri çağrılma ve ön ödeme riski
- Geri ödenmeme riski
olarak sıralanabilir. Tabi ki bu risklerin dışında kalan risklerde söz konusu olabilir. Genel olarak karşılaşılabilecek riskler sıralanmıştır.
1. Faiz Oranı Riski
Piyasa faiz oranları üzerinde gerçekleşen değişimler sabit getirili menkul kıymetlerin piyasa fiyatları üzerinde dalgalanmalar meydana getirir. Vade süresi uzun olan menkul kıymetler için risk de büyük olur. Sebebi ise uzun dönemde faiz oranların da büyük değişiklikler meydana gelebilecek olmasıdır.
Menkul kıymetin piyasa değeri, menkul kıymetin faiz oranıyla iskonto edilmesiyle bulunabilir.
2. Satın Alma Gücü Riski
Enflasyon oranı, paranın ve ya sabit getirili menkul kıymetin satın alma gücünü etkilemektedir. Vade sonunda beklenen değer, enflasyonun yüksek olması sebebiyle değer kaybedebilir. Bu durumda satın alma gücü kaybı oluşur.
3. Yeniden Yatırım Riski
Ara ödemeli yatırımların karşılığında sağlanan getiriler ile tekrar yatırım yapmak istenildiğinde, daha önce yapılan yatırım değerlerinin daha altında yatırım imkanıyla karşılaşmak yeniden yatırım riskini oluşturur.
Örnekle açıklamak gerekirse, bir yatırım karşılığında aylık %2 oranında bir getiri elde ediyorsunuz. Ancak bulunduğunuz dönem içinde aynı tarzda bir yatırımı yapmak istediğinizde %2 oranından daha az bir piyasa karşınıza çıkıyor. Bu durum yeniden yatırım riskini oluşturur.
Faiz oranları yeniden yatırım riskinin altyapısını oluşturur. Faiz oranlarının düşmesi yeniden yatırım riski ile karşı karşıya kalmanıza sebep olur.
4. Geri Çağrılma ve Ön Ödeme Riski
Borçlunun borcunu anlaşmış olduğu vade süresinden önce toplayarak borçlarını kapatmak istemesi durumunu ifade eder. Bu durum geri çağrılabilir özellikli tahviller için geçerlidir. Faiz oranlarının düşük olması durumunda borçlu, borçlarını kapayarak yeniden daha düşük oranlarla borçlanma yoluna gitmek isteyebilir. İhracatçılar için bir kazanç oluşturabilirken, ithalatçı konumunda olanlar için risk oluşturur.
5. Geri Ödenmeme Riski
Borçlunun borcunu ödememe riskini oluşturur. Yüksek getirili menkul kıymetler de geri ödenmeme riski de yüksektir. Karşılaşılabilen bir durumdur. Bu riski azaltmak için portföy çeşitlendirmesi yapılabilir. Ek olarak ipotek gibi durumlarla borç veren kendi risklerini azaltmaya gidebilir.
Diğer risk çeşitleri içerisinde alan
Yönetilebilir ve Yönetilemez Riskler
Sistemik, Sistematik ve Sistematik Olmayan Riskler
Finansal ve Finansal Olmayan Riskler
yazılarına da göz atmayı unutmayın.
